dinsdag 17 mei 2016

KUNSTENAARSSOLIDARITEIT? PFF...



In NRC Handelsblad van 12 mei jl. tekende de schrijver Christiaan Weijts protest aan tegen het mogelijk door de Nederlandse staat financieren van het uitvoeren van een plan van de kunstenaar Daan Roosegaarde tot het artistiek aankleden van de Afsluitdijk. Weijts richt zijn pijlen op de combinatie van deze kunstenaar met zijn werk en het ermee gemoeide geldbedrag van maar liefst 13 miljoen euro. Hij rekent deze Roosegaarde, net als Jeff Koons, tot het type kunstenaar dat ‘de warrige bohémien van ooit’ heeft vervangen; hij ‘is een snoeiharde ondernemer geworden die met z’n attachékoffertje binnenstapt bij projectontwikkelaars en ministeries en strakke presentaties tovert uit een flinterdun laptopje.’
            In NRC Handelsblad van vandaag, 17 mei, wordt  er, onder de kop ‘Schrijver, wees solidair met de kunstenaar’, op gereageerd door Barbara Visser, behalve filmmaker en beeldend kunstenaar, hier vooral voorzitter van de Akademie van Kunsten (KNAW). Een cultuurdraagster dus.
            Haar protest tegen het protest is navenant. Ze is – uiteraard! – van mening dat kunstenaars solidair met elkaar horen te zijn, om het toch al zo problematische beeld van kunst en vooral van het subsidiëren van kunst door de overheid, niet nog meer kwaad te berokkenen. ‘Wat de kunsten pas echt een slecht imago bezorgt, is het onderlinge gebrek aan solidariteit, dat met de bezuinigingen op kunst en cultuur groeit,’ schrijft ze. ‘De schrijver die zegt: met dat bedrag hadden driehonderd romans gesubsidieerd kunnen worden, die bedoelt: het is niet te veel geld, maar het gaat naar de verkeerde kunst. Het moet naar mijn discipline gaan, want die is voor mij belangrijker in deze tijd van schaarse middelen.’
            Allereerst heeft ze Weijts behoorlijk fout gelezen. Hij beweert helemaal niet dat de subsidie van de ene discipline naar de andere, de zijne, zou moeten. Maar ten tweede: voorzitters van KNAWS en soortgelijke instituten, díe horen solidair met kunstenaars te zijn. Kunstenaars zelf echter horen alle kunsten en kunstjes te bestrijden die in hun optiek de werkelijke waarde van het kunstenaarsmétier aantasten. Waarom zou ik als beeldend kunstenaar, maar ook als schrijver of amateur mondharmonicaspeler, solidair moeten zijn met bijvoorbeeld Koons, terwijl ik van mening ben dat hij een kunst- en cultuurverlakker is?
            Robert Louis Stevenson zag Walt Withman als ‘a large shaggy dog just unchained scouring the beaches of the world and baying at the moon.’Personally I would rather have written Winnie-the-Pooh than the collected works of Brecht,’ aldus Tom Stoppard. Of Vladimir Nabokov over Hemingway: ‘I read him for the first time in the early 'forties, something about bells, balls and bulls, and loathed it.’ En wat vond Virginia Woolf van Ulysses van James Joyce? ‘The work of a queasy undergraduate scratching his pimples.’
            Overigens zie ik zelf, net als Christiaan Weijts, zo goed als niks in die ledlampjes-‘kunst’ van Daan Roosegaarde – ja, dezelfde die publiciteitsgeil naar de opnames van het programma College Tour toog – ja, datzelfde programma waar topcrimineel Holleeder op de troon mocht zitten –, om daar gepikeerd en mokkend weg te lopen toen hij er met naar zijn zin te veel  kritische stemmen over zijn bezigheden werd geconfronteerd.
           Dertien miljoen voor culturele nachtvervuiling van de Afsluitdijk door een windbuil? Pff…