dinsdag 30 mei 2023

ACH, EUROPA



 


Ach, Europa, met in je steden

al de dieren die de mens benijden:

konden zij maar leven zoals hij leeft

in alle vier de seizoenen, zonder besef

van wat hem voortbracht, wat hij ervan

maakt en hoe hij het straks

achterlaat, heel de ravage.

 

Goudvissen in de Villa Borghese

zwemmen naar de rand van hun vijver

om door het water de mens op de kant

aan te spreken: dat het zo droefgeestig maakt

rond te moeten zwemmen

onder het gespiegel van een en al afbraak

der eeuwen terwijl uit bodemslijk

nietvergetenkunnen welig groeit.

Maar de mens verstaat zich niet

met zulke taal, gooit monter nog wat brood

dat hij niet opkan en gaat

benijdenswaardig rechtop verder.

 

Katten spreken vanaf de tomben

van Montparnasse de mens toe

die er slechts loopt te lanterfanten in de zon:

dat het zo weemoedig maakt de ooit

befaamde namen boven eeuwen gebeente

te moeten zitten lezen, wetende dat

gekomen is wat komen moest,

hardsteenbarst, grafkettingroest.

De mens echter laat zich met

zulke gedachten niet in, hij lacht

zo onbekommerd als bomen ruisen,

en is voor altijd geschikt voor de uitvinding

van de draaimolen en de korte broek.

 

Ach, Europa, zie hoe onbezwaard

hij paart. O, de mens die straks gewoon

liggen gaat om stilletjes te sterven,

in een vuile hoek in een steegje,

tussen oude kranten, onder een struik

in het Retiropark, of in een kartonnen

doos in een schuurtje of garage.

donderdag 25 mei 2023

JURYRAPPORTLECTUUR AFGEMAAKT

Mijn gestaakte kritische lectuur van een erbarmelijk juryrapport of belabberde laudatio wordt hier door een ander nog even afgemaakt:

http://nederlands.creativechoice.org/2023/05/25/erbarmelijk-juryrapport-vervolg/?fbclid=IwAR3o1hwFDq_dRw78cmu4ImqEFAOtNxeZKQ0KH0zE3QV1OnytrN-Z3I2elqM


woensdag 24 mei 2023

TIJS VAN BRAGT OP HET MOMENT

NIEUWE GEDICHTEN van TIJS VAN BRAGT op HET MOMENT.

Werkelijk prachtige dingen! Een verademing bij wat er recent zoal aan poëzie wordt geschreven en wordt geprezen.

http://magazinehetmoment.blogspot.com/2023/05/tijs-van-bragt-gedichten.html


donderdag 18 mei 2023

ERBARMELIJK JURYRAPPORT

 


Wat een inhoudelijk en stilistisch erbarmelijk juryrapport las ik. Wat jammer.

 

“In een jaar waarin we als jury zelfs [?] niet alle uitzonderlijke [uitzonderlijk in welk opzicht?] bundels [het woord ‘bundel’ wordt in de korte tekst 15 x gebruikt!] op de shortlist konden plaatsen, leek ook de keuze voor dé beste [er zijn dus meerdere beste waarvan een de beste?] bundel van het jaar ons op voorhand [leek op voorhand?] geen evidentie [maar het was toch evident dat niet alle, etc.?]. We legden aan het begin van onze vergadering onze criteria op tafel. [Wat een maffe mededeling in een even maffe zin.] We verlangden [!] naar een hechte bundel [wie wil nou een rommeltje?], eentje waarin de gedichten elkaar versterkten en samen nog meer zeiden [stel je voor dat ze samen minder zeiden…] dan afzonderlijk; een hypnotiserende [lege blurbtaal] bundel, eentje die we niet aan de kant konden leggen [nogal wiedes voor een prijs J]; en een bundel waar het taalplezier van afspatte [blurbtaal - waarom moet plezier overigens gepaard gaan aan ervan afspatten?], ongeacht het thema. Natuurlijk waren [= verleden tijd] alle criteria in mindere of meerdere mate in elke bundel aanwezig [criteria zelf kunnen toch niet in die poëzie aanwezig zijn…!] en [let op, nu wordt de zin lekker krom:] hangen [= tegenw. tijd] beslissingen dan [?] vaak [?] af van de ijking van je weegschaal [? Van Dale: ijken - onderzoeken of ze aan de gestelde eisen voldoen].

 

Toch kwamen we al snel bij één bundel terecht. En bij een ultiem criterium [kwamen bij een ultiem criterium terecht?... zie boven]: een ver reikende [naar of in wat?] en [wat?] verrijkende bundel. Poëzie heeft al [? alle poëzie, bij voorbaat?] de kracht om de werkelijkheid een kwartslag [waarom geen halve of hele of een tikkeltje?] te draaien en je een nieuw perspectief te bieden op de werkelijkheid. [Nieuw perspectief door dat draaien? Wie weet of bepaalt wat voor mij nieuw is?] Maar deze bundels [hoezo nu opeens meervoud? Welke bundels? Die op de shortlist of al die uitzonderlijke?] gingen hierin nog verder [hoe?] en [waarom nu ‘en’?] uiteindelijk [het ging toch ‘snel’…?] kozen we voor de bundel die aan ons, de jury, de meeste [hoeveel meer? cijfers graag J] nieuwe inzichten [in wat?] bood. Een bundel die aantoonde dat een universeel en ogenschijnlijk persoonlijk [universeel persoonlijk?] thema zijn tentakels uitslaat [wat een ridicuul beeld] naar cultuur en politiek, naar publieke en hedendaagse debatten over zorg, vluchtelingen en milieu [is dát heden te dage uitzonderlijk?]. Een bundel die vanuit een hedendaagse gewaarwording van oeroude belevingen glansrijk de vergankelijkheid uitdaagt [wat een opgeblazen nietszeggendheid].”

[Ach, ik heb er geen zin meer in. De lezer oordele verder zelf: https://prijsdepoezie.poezieclub.nl/de-grote-poezieprijs/winnaar-2023/]

donderdag 11 mei 2023

OUDE MAN EN JONGE VROUW

 


Bij het lezen van ‘De oude mannen’ van Vasalis, de woordkeuzen en formuleringen wikkend en wegend - (https://neerlandistiek.nl/2023/05/m-vasalis-de-oude-mannen/) -, sprong het gedicht onder mijn handen in een contrair oogpunt.

 

de jonge vrouw

 

Een jonge vrouw kwam me tegemoet,

ze zag mijn schrale hals en haperende voet.

Ik voelde de hitte op mijn magere schouders wegen,

ik liep gebogen, maar hield mijn hoofd geheven

om aandachtig en verwonderd te kijken zoals een kleuter doet,

maar zij zag mijn onderlip er bleek bij beven,

want niets wat ik zag was nog zinvol of goed.

 

Een oud kind was ik geworden

op weg naar waar geen moeder meer wacht,

ooit een blinkende, nu een verdorde

strompelend naar mijn laatste nacht.

En toen begon ook heel het park te beven,

bomen en bladeren golfden, in een warme vloed

van tranen kwam ze als aan mij voorbijgedreven,

schoon men om het bestaan niet wenen moet.